Ik ben een groot fan van kruidenplantjes. Ten eerste omdat het enorme smaakmakers zijn. En ten tweede omdat ze voortreffelijk staan als styling in de keuken! Door een reeks aan mediterrane kruidenplantjes neer te zetten heb je in één keer de zomersfeer te pakken. En het staat zo lekker bourgondisch! Alleen er is een groot nadeel, ze houden het nooit langer uit dan 2 weken.
Plantjes die in de supermarkt verkocht worden en waar je dus meteen van kan genieten, worden vaak gemaakt op snelle groei en geproduceerd onder “hoge druk”. Ze zijn hierdoor kwetsbaarder en niet echt gemaakt voor een langdurig bestaan. De rede is waarschijnlijk dat de teler voor de supermarkt ervan uitgaat dat ze binnen korte tijd verwerkt worden, waarna er een nieuw plantje aangeschaft kan worden. Nog een nadeel is dat kwetsbare plantjes, zoals die in de supermarkt, erg vatbaar zijn voor ziektes en bladluis. Bovendien gedijen bladluizen erg goed bij stilstaande lucht. Tja, prima dus als je het plantje vrij snel in een gerecht wil verwerken. Maar wij willen af en toe een takje gebruiken en van zijn kleur en geur genieten. Mijn juweeltjes worden dan ook al snel door verdorde takjes en bladluis geplaagd. Ze komen dan ook van supermarkt of tuincentrum, weer wat geleerd. Maar mocht je toch zwichten voor het mooi uitziende plantje (want meteen resultaat) dan heb ik in ieder geval wel advies voor je. Wat kun je nou doen om ze in gezond te houden?
Ik ben op onderzoek uitgegaan naar de verzorging van de populairste kruidenplantjes en hoe je die goed houdt in je keuken. We beginnen met de moeilijkste maar wel meest gebruikte uit het rijtje:
Basilicum:
Pot het supermarkt plantje over in een grote pot met een gaatje onderin en met verse aarde waar zijn wortels de ruimte krijgen. Dus het plastic potje eraf halen. De grond moet goed waterdoorlatend en een beetje humusachtig zijn. Wil je dus echt je eigen Basilicum plant, dan zal je die moeten zaaien of een Basilicum plant kopen in een tuincentrum. Geef de basilicum elke dag van onderen water, dus niet van boven. Zet de pot in een schaaltje en giet daar elke ochtend een beetje water in. Door het gaatje onderin de pot zuigt hij zichzelf vol. Pluk alleen de blaadjes eraf, niet de steeltjes. Uit de steeltjes groeien dan weer nieuwe blaadjes. Basilicum houdt van zonlicht, dus plaats de pot op de vensterbank of een andere plek waar hij veel licht krijgt. Maar hij droogt uit wanneer hij in de volle zon staat. De smaak en geur van de plant gedijt het beste als de plant een paar uur per dag (min. 4-6 uur) zon krijgt zonder de plant daar steeds voor te hoeven verplaatsen. De afgeknipte blaadjes basilicum bewaar je het best in een droog keukenpapiertje in de koelkast. Of je vriest ze in. Mocht je basilicum het zo goed gaan doen dat hij bloemetjes krijgt dan is het verstandig deze af te knippen, zo doende zal de plant zijn energie gebruiken voor het blad. En mocht het onverhoopt toch mis gaan kun je uit voorzorg, wanneer je merkt dat je plantje aftakelt, de blaadjes afknippen en in de vriezer bewaren.
Peterselie:
Pot de peterselie in voedselrijke, goed doorlatende grond in een hoge pot (i.v.m. de lange wortels). Peterselie kun je het beste niet in de volle zon zetten, Hij houdt van een beetje schaduw. Peterselie is erg gevoelig voor bladluizen of ook wel wilgenluizen genoemd. Deze kunnen door hun zuigende monddelen een virus overbrengen waardoor de plant geel/paars wordt en verdwijnt. Eigenlijk ben je dan te laat en kun je het plantje weggooien. Peterselie is verder een sterke plant, pluk de blaadjes die je nodig hebt en hij groeit weer lekker verder.
Salie:
Dit is een sterk plantje wat weinig onderhoud nodig heeft. Salie groeit het best op een zonnige plaats, in niet te vochtige grond. Enige schaduw kan hij goed verdragen. Geelachtige bladeren kunnen betekenen dat de wortels meer ruimte nodig hebben.
Munt:
Draai de muntplant regelmatig zodat alle blaadjes zon kunnen pakken en de wortels niet op hol kunnen slaan. Wil je kruidenplanten met meerdere tegelijk in een diepe bak zetten, poot dan elk plantje in de pot in de grond, zodat de uitlopers de andere plantjes niet kunnen bereiken. Er zijn vele soorten munt, maar de beste soort om binnen te houden is groene munt. Ook de munt wil vochtig gehouden grond en een lekker zonnetje, maar ook schaduw op zijn tijd. Gebruik de jonge blaadjes en die aan de toppen voor het afplukken.
Bieslook:
Elke dag de grond bevochtigen, die mag niet uitdrogen. Geef bieslook, die in potten groeien, na een paar oogsten wat vloeibare mest om nieuwe groei aan te moedigen. Hoe meer je knipt, hoe meer hij groeit. Dorre stengels verwijderen.
Rozemarijn:
Alleen wanneer de wortels onderaan uit de pot beginnen te groeien is het nodig om de rozemarijn te verpotten. Het beste tijdstip om te verpotten is het vroege voorjaar, net voordat de nieuwe groei start. Snoei de plant na het verpotten ook licht terug. ( 2 à 3 cm). Zie je een propje wit schuim op de takjes? Dat wordt veroorzaakt door de schuimcicade. Dit zijn uitgekomen larfjes die zich met schuim bedekken ter bescherming. Ze zijn maar met weinig dus vormen geen bedreiging Spuit het schuim gewoon weg met een flinke waterstraal. Of doe handschoenen aan en zet je vingers in het schuim en haal de larven uit het schuim. Tegen kale takjes kun je weinig doen. Inkorten/knippen heeft geen zin.
TIP!
Wanneer je kruiden in je keuken wil bewaren moet je erop letten dat ze uit een droog klimaat komen. Deze plantjes gedijen namelijk goed in het droge klimaat bij ons binnen. Kruiden uit een vochtiger klimaat kun je wel binnen houden, maar hebben extra verzorging nodig. Kruidenplantjes die je binnen heel goed kunt houden zijn:
- Honingplantje (stevia)
- Dropplant
- Salie
- Marjolein
- Tijm
- Bieslook
- Laurier
- Dragon
- Bonenkruid
- Munt
- Basilicum
- Dille
Het belangrijkste om te onthouden is: kruiden pakken graag zelf water. Giet dus geen water op de aarde, maar maak een waterreservoir, zodat de wortels zelf het water kunnen opnemen. Hier zijn speciale handige potten voor. Check elke dag of de planten nog in een laagje water staan en vul zo nodig bij. Zet de planten achter het raam in de zon, zodat ze genoeg licht (3-6 uur zon per dag) krijgen, maar de temperatuur niet teveel wisselt. Pluk kruiden nooit met je hand, in je hand zitten zuren waar sommige kruiden (bijvoorbeeld basilicum) niet tegenkunnen. Knip de kruiden liever per takje circa twee centimeter boven de grond af. En wil je echt een sterk plantje die niet zo vatbaar is voor luizen, dan zal je toch echt vanaf het zaadje moeten gaan kweken.
TIP!
Wil je weten hoe je kruidenplanten het beste buiten kweekt en verzorgd? Klik dan eens op deze link: https://www.huisentuinliefde.nl/tuinkruiden-eigen-tuin/
Ik heb nog wel een tip voor Basilicumplantjes uit de supermarkt. Je houdt ze nog beter door de pot waarin je het plantje koopt in een hoge vaas te zetten, waar hij “in hangt”. Dus eigenlijk een te kleine overpot. Zorg er voor dat er altijd een flinke laag water in staat waar de wortels van kunnen drinken. Na verloop van tijd, kun je de planten toppen en de toppen in een vaasje/potje zetten met voldoende water. Er ontstaan dan wortels. Als er voldoende wortels zijn, kun je de stek in een pot met aarde planten. Succes verzekerd. Ook hiervan kun je stekken knippen. Knip een stek altijd net af boven twee naast elkaar staande blaadjes. Daar zal zich weer een nieuwe top ontwikkelen. Zo houd je oeverloos veel plezier van je supermarkt basilicum. Het eerste plantje dat je hebt gekocht voordat je begint met stekken, zal hierdoor ook heel erg lang meegaan. Dus veel plezier voor een paar centen. Wat mij overigens opvalt is dat de stekken steeds groter blad vormen dan de “moederplant”.